Khoai lang bán ở chợ Thanh Điền.

Có thể nói, lâu nay an toàn vệ sinh thực phẩm (ATVSTP) luôn là vấn đề được quan tâm của toàn xã hội, đặc biệt là vào thời điểm chuẩn bị vui xuân, đón tết.

Thức ăn đường phố: chưa thể yên tâm

Nhiều nơi trong tỉnh, thức ăn đường phố vẫn bày bán tràn lan và không ít người vẫn vô tư ăn uống hằng ngày. Mỗi sáng, hàng trăm điểm bán hàng rong bày ra đủ loại thức ăn, từ nóng đến nguội như: bánh canh, hủ tiếu, cơm hộp, bánh mì, mì xào, bì bún, xôi mặn, bánh bò, bánh tiêu, rau câu, trái cây… san sát hai bên đường 784, đoạn gần cổng vào Khu công nghiệp Chà Là (xã Chà Là, huyện Dương Minh Châu). Tất cả đều để lộ thiên, không che đậy. Người bán để thức ăn trên xe lôi, xe ba bánh, bàn ghế tạm bợ. Người mua hầu hết là công nhân Khu công nghiệp Chà Là. Họ tấp vội xe vào lề đường, mua mớ thức ăn, nước uống để sử dụng vào buổi trưa. 

Sau buổi “chợ sáng”, những người bán hàng rong về nhà chuẩn bị cho buổi “chợ chiều”, khi công nhân khi tan ca. Hết giờ làm việc, công nhân lại tấp xe vào những điểm bán hàng rong mua vội ít thực phẩm, chủ yếu là thịt heo, gà, bò, cá, khô cá, mắm, thức ăn chế biến sẵn, rau củ, quả… Vì bán lề đường, nên ruồi bu, kiến đậu, khói bụi… là chuyện “thường ngày ở huyện”.

Ông Nguyễn Minh Toàn- Phó Chủ tịch UBND xã Chà Là cho biết, Khu công nghiệp Chà Là có 16 ngàn công nhân làm việc. Để bảo đảm ATVSTP, xã đã thành lập ban chỉ đạo kiểm tra liên ngành và thường xuyên kiểm tra, tuyên truyền về ATVSTP đối với những hộ dân buôn bán thức ăn, nước uống xung quanh khu công nghiệp. Năm 2019, xã đã xử phạt hành chính 2 cơ sở kinh doanh vi phạm những quy định về ATVSTP.

Tuy nhiên, công tác này cũng gặp một số khó khăn như: hầu hết thành viên trong ban chỉ đạo đều kiêm nhiệm, trình độ chuyên môn về lĩnh vực này còn hạn chế; khoảng 70% người bán hàng rong đều là người dân từ các địa phương khác đến, buôn bán không cố định nên rất khó tuyên truyền, xử lý. Vừa qua, xã đã chỉ đạo Trạm Y tế phối hợp với Công an xã tăng cường kiểm tra, cho những người buôn bán hàng rong ký cam kết bảo đảm ATVSTP. Trong thời gian tới, xã sẽ kiên quyết xử lý những hộ buôn bán cố tình vi phạm quy định về ATVSTP. 

Công nhân Khu công nghiệp Chà Là mua thức ăn đường phố.

Cụm công nghiệp Thanh Điền (huyện Châu Thành) cũng không ngoại lệ. Cứ khoảng 6 giờ sáng, “chợ” ven đường mọc lên, tấp nập người bán, người mua.

Hầu hết thức ăn ở đây đều chế biến sẵn, không được che đậy kỹ, như xôi, củ mì, bánh bò, hủ tiếu xào… Một số được cho vào bọc nylon, kể cả thức ăn đang “bốc khói”. Tại các “tiệm” bán bún riêu, bún bò, hủ tiếu, bụi đường bay vào thức ăn. Ở chợ xã Thanh Điền, các hàng quán bày bán thức ăn sẵn cũng không mấy quan tâm đến an toàn thực phẩm.

Bà Nguyễn Thị Hồng Phượng- Phó Chủ tịch UBND xã cho biết, trên địa bàn xã có 1 cụm công nghiệp và 148 cơ sở kinh doanh thực phẩm. Thời gian qua, UBND xã đã tuyên truyền người dân thực hiện đúng các quy định về bảo đảm ATVSTP. Song song đó, xã tổ chức cho các hộ kinh doanh thực hiện cam kết về ATVSTP. Trong năm 2019, xã đã kiểm tra trên 50 cơ sở, có một số hộ chưa thực hiện tốt.

Đối với vấn đề ATVSTP tại cụm công nghiệp, UBND xã cũng đã kiểm tra và nhắc nhở. Tuy nhiên, do ý thức của người dân trong vấn đề này còn hạn chế, đa phần là người buôn bán nhỏ lẻ, không ổn định, ngày bán ngày nghỉ, nên khó kiểm tra, nhắc nhở, xử lý vi phạm. Bà Phượng đề xuất: “Những hộ kinh doanh chưa chấp hành đúng quy định về ATVSTP phải xử lý bằng cách nêu công khai trên các phương tiện thông tin đại chúng để răn đe những hộ kinh doanh khác”.

Sản xuất, kinh doanh, chế biến thực phẩm: vẫn còn vi phạm

Trên địa bàn tỉnh hiện có hơn 14.000 cơ sở sản xuất, chế biến, kinh doanh thực phẩm. Trong đó, có hơn 2.700 cơ sở dịch vụ ăn uống, hơn 3.500 cơ sở thức ăn đường phố, 56 cơ sở giết mổ. Năm 2019, ngành nông nghiệp đã lấy 20 mẫu thịt tại 20 cơ sở giết mổ trên địa bàn tỉnh để kiểm tra. Kết quả có 6 mẫu dương tính với E.Coli (chiếm 30%); 3 mẫu dương tính với Salmonella (chiếm 15%); kiểm tra 88 mẫu thực phẩm tại các hợp tác xã, cửa hàng, siêu thị, chợ trên địa bàn các huyện Trảng Bàng, Tân Châu, Tân Biên và thành phố Tây Ninh, có 2 mẫu không đạt, ngành đã thông báo đơn vị liên quan để truy xuất nguồn gốc các mẫu này.

Bán xôi ở Cụm công nghiệp Thanh Điền.

Trong 11 tháng năm 2019, Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm thanh, kiểm tra hơn 5.400 cơ sở. Kết quả, có 878 cơ sở vi phạm- chiếm 15,61%, nhắc nhở 707 cơ sở và có 24 cơ sở chờ xử lý. Cơ quan chức năng xử phạt vi phạm hành chính 150 cơ sở với tổng số tiền hơn 1,7 tỷ đồng. Ngoài ra, cơ quan chức năng còn phát hiện bà Phan Thị Ngọc Minh, ngụ ấp Tân Định, xã Biên Giới, huyện Châu Thành vận chuyển 51 con heo không rõ nguồn gốc xuất xứ. Lấy mẫu xét nghiệm, kết quả dương tính với virus lở mồm long móng. Vụ việc đã được chuyển hồ sơ đến UBND huyện xử lý. 

Cục Quản lý thị trường đã kiểm tra 312 vụ, trong đó có 68 vụ vi phạm. Các lỗi vi phạm chủ yếu về quy chế ghi nhãn hàng hoá; kinh doanh thực phẩm không rõ nguồn gốc xuất xứ, buôn bán sản phẩm mà không có bản tự công bố sản phẩm; tiếp xúc trực tiếp với thực phẩm mà không đội mũ, đeo khẩu trang; khu vực lưu kho không có giá, kệ; không có hợp đồng bán buôn sản phẩm rượu...

Cục đã buộc tiêu huỷ 14,2kg bánh mì tươi các loại; 40 hộp kẹo các loại;   xử phạt hơn 142 triệu đồng, tịch thu 600 hộp/lon sữa, tạm giữ 96 gói thuốc lá điếu ngoại nhập lậu, 30 thùng nước ngọt các loại, 30 chai rượu và tịch thu 55 mì ly; xử phạt 2 vụ kinh doanh bột ngọt giả nhãn hiệu Ajinomoto với số lượng 33kg, trị giá hàng hoá khoảng 1,8 triệu đồng; kiểm tra, phát hiện có 26 vụ vi phạm kinh doanh, vận chuyển đường cát nhập lậu, phạt tiền 16 triệu đồng, tịch thu 17.500kg đường cát.

Đại Dương